Tiroit bezi nedir?
Tiroit bezi boynun ön bölgesinde, adem elması denilen kıkırdağın altında yerleşmiş bir bezdir. Önden görünüşü kelebeği andırır. Tiroid bezinde üretilen hormonlar genel olarak vücudun enerji durumunu kontrol ederler ve dolaşım, sindirim ve sinir sistemi başta olmak üzere bütün sistemlerin çalışmaları üzerinde önemli rol oynarlar.

Vücudun enerjiyi kullanması ve depolamasıyla ilişkili olan triodotironin (T3) ve tiroksin (T4) hormonları bu bez tarafından üretilir ve salgıladığı hormonlar metabolizmayı düzenler. Tiroid bezinde üretilen hormonların miktarındaki dengesizlik, hipertiroidi ve hipotiroidi olarak adlandırılan klinik durumlara yol açar. Hipertiroidi, tiroid hormonlarının kandaki miktarının artması ile ortaya çıkan, metabolizmanın aşırı hızlanmasına bağlı, çarpıntı, halsizlik, saç dökülmesi, iştah artışına rağmen kilo kaybı, sinirlilik, ellerde titreme gibi klinik bulgularla ortaya çıkan durumdur. Hipertiroidik kişi aşırı stresli ve sıcağa tahammülsüzdür. Hipotiroidi dediğimiz durum ise, tam tersi tiroid bezinde üretilen hormonların miktarında yetersizlik sonucu ortaya çıkan, klinik olarak metabolizmanın yavaşlamasına bağlı halsizlik, kalp hızında yavaşlama, vücutta ödem, istemsiz kilo artışı, kabızlık, saçlarda kırılganlık, dilde kabalaşma, ses kısıklığı, adet düzensizliği, bilişsel fonksiyonların yavaşlaması, konsantrasyon güçlüğü gibi nerdeyse tüm organ sistemlerini etkileyen hormonal bir bozukluktur.

Hashimoto Tiroiditi: Tiroid bezi yetmezliğine yol açan en önemli nedenlerden biridir. Genetik eğilimin belirgin olduğu bu hastalık otoimmün denilen hastalık grubundadır. Otoimmün hastalıklarda vücut kendi dokusunu yabancı olarak algılayıp hasar oluşturacak çeşitli antikorlar salgılar. Bu şekilde yabancı kabul ettiği dokuyu ortadan kaldırmaya çalışır. Bu antikorlar normal tiroid dokusunda iltihabi süreci başlatır, tiroid bezinde bir genişleme meydana gelir. Ancak uzun vadede hasarlanan doku giderek hacim kaybeder ve doku küçülür. Hashimoto hastalığında durum hipotiroidi ile sonlanır. Hastaların çoğu ötiroid dönemde yani tiroid fonksiyon testleri normal iken, tesadüfi olarak saptanır. Tanı koyabilmek için klinik ve laboratuvar testlerinden en az bir tanesinin pozitif olması gerekir. Belirgin ailesel geçiş göstermesi nedeniyle, kendisinde Hashimoto hastalığı olan bireylerin diğer aile üyelerinde de mutlaka tarama yapılması önerilir. Hastaların çoğu kadın olup özellikle 30-50 yaş arasında sıklığı artmaktadır.