İnsan omurgasına yandan bakıldığında tam düz değildir. Boyun ve bel bölgesinde hafif çukurluk (lordoz) ve sırt bölgesinde hafif kamburluk (kifoz) vardır. Arkadan bakıldığında ise tam düz olmalıdır. Bu eğrilikler, leğen kemiği üzerinde baş ve gövdenin dengede tutulmasını sağlarlar.
Doğumsal (konjenital) kifoz
Konjenital kifozda yani doğuştan var olan kifozda; beklenen bölgesel kifozdan daha fazla eğrilik oluşumu söz konusudur. Konjenital kifoz ve skolyoz hastalarında, diğer organ sistemlerinde de kusur olma ihtimali vardır. Radyografilerle tanı doğrulandıktan sonra, omurilik, kalp ve gastrointestinal sistem anomalilerini araştırmak için ek testler istenebilir. MRG (Manyetik rezonans görümtüleme), anormal büyüme potansiyeli ve spinal deformite gelişiminin değerlendirilmesinde faydalıdır.
Klinik olarak, çocuğun bacak kuvvetini ve yürüme şeklini değerlendirmek önemlidir. İleri kifoz, omurilik üzerinde ciddi basıya sebep olarak omurilikten çıkan sinirlerde sıkışma ve miyelopati (omurilik yapısında bozulma) oluşturabilir. Sinir basısı olan çocuklarda yürümeye başlamada gecikme görülebilir.
Konjenital kifoz hastalarında omurların ayrışma kusuru (segmentasyon defekti) veya yapısal oluşum kusuru (formasyon defekti) söz konusudur. Çocuk büyüdükçe deformite de genellikle ilerler.
Hastalar muayeneye her gelişte, direkt grafilerdeki farklar ölçülerek önemli değişiklikler kaydedilir. 45 dereceden fazla ciddi veya ilerleyici konjenital kifoz deformiteleri veya nörolojik güçsüzlükle beraber olan kifoz olguları sıklıkla cerrahi tedavi edilir.
Erken cerrahi yaklaşım genellikle en iyi sonucu verir ve eğriliğin ilerlemesini durdurur. Deformitenin tabiatına bağlı olarak yapılacak cerrahi girişim prosedürü de değişmektedir.
Gelişimsel kifoz
Hiperkifoz postural ve yapısal olarak ikiye ayrılabilir. Postural kifoz, hasta düz ayakta durunca kaybolur. Postural kifozlu hastalarda omurga şekil bozukluğu bulunmamaktadır.
“Scheurmann kifozu” sert (yapısal) kifoz olarak tanımlanır. Sıklıkla 12-15 yaşları arasında görülür. “Scheurmann hastalığı” olan hastalar sıklıkla duruş bozukluğu ve sırt ağrısı ile başvururlar. Sırt ağrısı sıklıkla ergenliğin ilk çağında görülür ve yaş ilerledikçe azalır. Günlük aktivitelerle artan bir ağrı olur.
Tedavide hangi durumlarda gözlem önerilir?
- Postural hiperkifoz
- Büyüme çağında 60 dereceden az eğrilikler
- Büyüme çağı tamamlanmamış 60-80 derece eğrilikler
Kontroller 6 ayda bir uzun skolyoz kasetine ayakta çekilen radyografilerle yapılır. Eğer çocukta ağrı var ise, sıklıkla egzersiz programı önerilir.
Travmatik kifoz
Posttravmatik kifoz sıklıkla torakolomber ve lomber bölgede görülür. Bu tip kifoz olan hastalarında sıklıkla felç gibi nörolojik hasarlar da meydana gelir. Kifoz kronik ağrı ile birlikte olabilir. Ağrının sebepleri; bel kas güçsüzlüğü, enfeksiyon, ilerleyici deformasyon ve omurilik veya sinir köklerinin sıkışmasıdır.