Fıtık karın iç organlarının bir kısmının doğumsal veya sonradan oluşan zayıf noktalardan karın dışına çıkmaları şeklinde tarif edilebilir. İnsanların ortalama % 5 ‘inde karın duvarını ilgilendiren fıtıklar bulunur ve bunların da dörtte üçü karın ön duvarındadır.
Kasık (inguinal), uyluk (femoral) ve göbek (umblikal) fıtığı karın ön duvarında en sık rastlanan fıtıklardır.
Bunların dışında göbeğin yanında (paraumblikal fıtık), karın orta hatta göbek seviyesinin üzerinde (Epigastrik fıtık), göbek seviyesinin altında, karın yan tarafında kasların birleşme yerinde oluşan (Spigelian fıtık) daha nadir görülen fıtıklar da mevcuttur.
Ameliyat sonrası fıtıklar ise (insizyonel herni=postoperatif fıtık) karın ameliyatlarının % 10-20’sinden sonra gelişen fıtıklardır.
Kasık fıtıkları erkeklerde daha fazla görülmekte, buna karşın femoral fıtık, göbek fıtığı ve insizyonel (ameliyat yeri) fıtıklar kadınlarda daha fazladır.
Karın duvarı fıtıkları çocuk ve bebeklerde de görülmekte olup, bu yaş grubunda en sık kasık fıtığına rastlanmaktadır.
Çocukluk çağının diğer fıtık tipi ise göbek fıtığıdır. Prematüre ve düşük doğum ağırlığı olan bebeklerde fıtık görülme oranı daha da yüksektir.
Doğuştan olan fıtıklar dışında, sonradan olan fıtıkların nedeni karın içi basıncı artıran olaylardır.
Fıtık Neden Ve Nasıl Oluşur?
Karın duvarında yer alan zayıf bir noktadaki destek dokusunun yırtılması ile oluşur. Bu zayıf noktalar kasık, göbek veya göbek çevresinde olduğu gibi doğumsal zayıf alanlar veya geçirilmiş karın ameliyatlar sonucu sonradan zayıflayan bölgelerdir. Karın içi basıncının artmasına sebep olan kronik kabızlık, idrar yapma zorluğu oluşturan prostat büyümesi gibi sebeplerin yanı sıra, kronik akciğer hastalıkları veya sigara kullanmaya bağlı oluşan kronik öksürükler, karın içi asit birikmesi ile giden hastalıklar ve ağır yük kaldırma sonucu fıtıklar oluşmaktadır.
Fıtık Hastalarının Şikayetleri Nelerdir?
En önemli belirtisi şişlik şikayetidir. Bu şişlik ayakta veya hareketle belirginleşir. Yatarken çoğu zaman kaybolur. Erken dönemde karşımıza ağrı ile çıkar, özellikle sporcularda şişlikten önce eksersizle ortaya çıkan ağrıyla karşımıza çıkabilir. Yırtık bölgesinden ani olarak çıkan herhangi bir bağırsak ansı sıkışıp karın içine girmiyorsa bu durumda fıtığın boğulması söz konusudur. Bu durumlarda bağırsak tıkanıklığı oluşturur ve bulantı, kusma, karında şişkinlik, gaz çıkaramama gibi şikayetlere neden olur.