Acil ya da planlı her türlü cerrahi operasyon veya girişim geçirecek hastaların; operasyon öncesi değerlendirilmesini, operasyon sırasında ve sonrasındaki bakımını, kritik hastaların tanı ve sağaltımlarını, bu uygulamaları gerçekleştirecek hekim ve yardımcı sağlık personelinin eğitimini sağlayan, alanında yapılan tüm aktiviteleri destekleyen ve devamlılığını sağlayan klinik bir bilim dalıdır.

Anestezi; Anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı tarafından uygulanan bir işlem olup, ameliyat öncesi ve sonrası da dahil olmak üzere ameliyat süresince hastanın ağrı duymamasını, yapılan girişime tahammülünü, ameliyattan sonra süreci hatırlamamasını ve konforunu sağlamak üzere geliştirilmiş bir dizi tıbbi uygulamanın adıdır.

Anestezi Türleri:

• Genel Anestezi; Hastanın anestezi altında bilincinin tam kapalı/şuursuz olması demektir. Genel anestezi oluşturmak için kullanılan maddelere genel anestezikler adı verilir. Damardan verilenlere intravenöz, solunum yolu ile oksijen ile birlikte kullanılanlar inhalasyon anestezikleri olarak adlandırılır. Her hastanın özelliğine göre seçilebilecek çok sayıda anestezik ilaç bulunmaktadır.
• Bölgesel Anestezi; Vücudun bir kısmının (kol, bacak, göğüs vb.), lokal anestezik adı verilen ilaçların iğne ile enjekte edilerek uyuşturulmasına “Bölgesel Anestezi” denilir. Spinal, epidural, sinir bloğu vb. gibi çeşitleri vardır.
• Lokal Anestezi; Küçük cerrahi girişimlerde sadece girişimin yapıldığı bölgenin uyuşturulmasıdır. Bu uygulamayı ameliyatı yapacak olan doktor gerçekleştirebilir, ancak hastanın yaşamsal fonksiyonlarının takibi veya sakinleştirilme gereksinimi olduğunda, anestezi doktorunuz yine yanınızda olacaktır.

Anestezistin Ameliyathane Dışındaki Görevleri:
Yoğun Bakım: Anesteziyoloji bilinenin aksine oldukça geniş kapsamlı multidisipliner bir tıp dalıdır. Günümüzde anestezistlerin ameliyathane dışında da pek çok uğraşı alanları vardır. Anestezi uzmanının diplomasındaki ismi “Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı” dır. Animasyon, “canlandırma”, Reanimasyon ise “yeniden canlandırma” anlamında kullanılan bir terim olup, herhangi bir nedenle yaşamı kesintiye uğramış hastalara temel ve ileri yaşam desteği uygulayarak, neden ortadan kalkıncaya kadar hayatta kalmalarını sağlamaya yönelik çabaların tümüdür. Pek çok insanı yaşama döndüren tüm bu çabalar sonucunda, bugünkü “yoğun bakım üniteleri”nin temeli atılmıştır. Anestezistlerin ameliyatta anestezi altındaki hastalarının yaşamsal fonksiyonlarını yoğun bir biçimde izleyip, sürdürürken kazandıkları deneyimlerinden dolayı yoğun bakım ünitelerinin yönetimi çoğunlukla anestezi uzmanlarınca sürdürülmektedir. Yoğun bakım “Tıpta ve Diş Hekimliğinde Tıpta Uzmanlık Yönetmeliği”ne göre Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalında, Yandal Uzmanlık Alanı olarak tanımlanmıştır.

Algoloji: Ağrının geçmişi insanoğlu kadar eskidir. Herkes yaşamının herhangi bir döneminde farklı nedenlere bağlı gelişen, farklı şiddetlerdeki ağrılardan yakınmıştır. Ağrının fizyolojisinin giderek daha açık olarak tanımlanması ile son yıllarda modern tıbbın içerisinde Algoloji Bilim Dalı hızla gelişmiş ve bugünkü konumuna gelmiştir. Anestezistler, anestezi uyguladıkları hastalarında ağrıyı dindirme becerilerini anestezi dışına da taşıyarak, değişik nedenlere bağlı oluşan akut ve kronik ağrı tedavisini de üstlenmişlerdir. Geçmişte hastalık bulgusu olarak görülen ağrı -özellikle kronik ağrı- günümüzde başlı başına bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Hastalıklara bağlı ağrılar, o hastalığın tedavi edilmesi ile birlikte ortadan kalkmaktadır. Bazı kronik ağrı sendromlarının nedeni belli değildir. Bu durumda çabalar, kişinin ağrısız konforlu bir yaşam sürdürmesini sağlamaya yöneliktir. Ağrı tedavi merkezlerinde kronik ağrılı hastalar değerlendirilip, tanıları konularak, multidisipliner bir yaklaşımla uygun tedavileri planlanır, bilimsel temellere dayalı protokollere göre tedavi edilir.

Anestezi uzmanı doktorlar, ameliyat sırasındaki ağrıyı ortadan kaldırmadaki deneyimleri nedeni ile bu alanda da aktif ve primer rol almaktadır. Geliştirilmiş olan pek çok yöntem ile ameliyat sonrası akut ağrıların kontrolü, ağrısız doğum ve dindirilemeyen kronik ağrıların tedavisi mümkün olabilmektedir.