Afazi bir dil bozukluğudur. Afazili bireyler konuşma, anlama, okuma, yazma, ve hesap yapmada zorluk çekebilirler. Bu durum, sol hemisferdeki oksipital, temporal, frontal loblardaki spesifik alanların hasarına bağlı olarak görülür. Okumadaki yetersizlik oksipital lob, konuşmayı anlamadaki yetersizlik temporal lob, konuşmayı formüle etmede ve yazmadaki yetersizlik frontal lob hasarlarında kendini gösterir.
Afazinin sebebi her zaman beyin hasarıdır. Çoğu zaman ‘inme’den kaynaklanır, ama kaza veya tümor, enfeksiyon hastalıkları, damar hastalıkları da afaziye sebep olabilmektedir.
Afazi sonrası kişinin planlama, basit etkinlikleri yerine getirme, problem çözme ve karar verme becerileri de etkilenebilir.
Afazi sınıflandırması kişinin sahip olduğu dil bileşenlerinin güçlü ve zayıf özelliklerine dayanır. Afazinin türleri, hasarın beyindeki yerine ve şiddetine göre farklılıklar gösterebilir. Tekrarlama, adlandırma, okuduğunu anlama, okuma, yazma performansına göre afazi, temelde tutuk ve akıcı olmak üzere ikiye ayrılır.
Afazinin yol açtığı şikâyetler arasında;
- Konuşmada tutukluk,
- Belli bazı kelimeler dışında konuşamama,
- Konuşmanın akıcı ancak içeriğin anlamsız olması,
- Gramersiz konuşma,
- Demek istenilen kelimenin hatırlanamaması,
- Konuşulanları algılamada güçlük,
- Konuşurken kelimelerin yanlış telaffuz edilmesi veya benzer anlamlı bir kelime ile karıştırılması, (Bardak yerine tabak denmesi gibi),
- Kelimelerin yanlış yazılması ve cümle kuramama,
- Önceden söylenmiş bir kelimeyi uygunsuz olarak yineleme,
- Okuduğunu algılamada güçlük,
- Yazı yazmada güçlük gibi durumlar bulunur.